Αποκέντρωση Πανεπιστημιακών Σχολών ή ανάπτυξη ελληνικής περιφέρειας

«Είμαστε οι γυρολόγοι του πανεπιστημίου», φωνάζουν οι φοιτητές του Τμήματος Επιστήμης & Τεχνολογίας Υλικών του Παν. Κρήτης. Το Τμήμα δεν έχει έδρα και αίθουσες και φιλοξενείται από άλλα Τμήματα, μετακινούμενοι από κτίριο σε κτίριο. Έτσι, αποφάσισαν σε κατάληψη διαμαρτυρόμενοι για έλλειψη υποδομών.

Στην Ελλάδα, όσον αφορά στη ίδρυση πανεπιστημίων ή/και Τμημάτων, ακολουθείται η ακόλουθη σειρά: πρώτα δημιουργούνται Πανεπιστήμια ή/και Τμήματα, ακολούθως εισάγονται-εγγράφονται οι φοιτητές/σπουδαστές, προκηρύσσονται οι θέσεις Εκπ/κού προσωπικού, αναζητούνται αίθουσες μαθημάτων-εργαστηρίων και κτιριακές υποδομές και τέλος καταρτίζεται το περιεχόμενο σπουδών. Και σε καμιά δεκαριά χρόνια από την αποφοίτηση των πρώτων, αναζητούνται ή διεκδικούνται και επαγγελματικά δικαιώματα. Έτσι συμβαίνει και με αρκετά Τμήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Πέντε (5) πανεπιστημιακές Μονάδες αναπτυγμένες σε πέντε (5) νησιά, δεκαοχτώ (18) Τμήματα, τριάντα (30) Προγράμματα Σπουδών, δώδεκα (12) Μεταπτυχιακά Προγράμματα να τρέχουν, δεκατρείς χιλιάδες (13.000) ενεργοί φοιτητές απαρτίζουν το Παν. Αιγαίου. Στη Λέσβο 6 Τμήματα, στη Χίο 3 Τμήματα, στη Σύρο 1 Τμήμα, στη Σάμο 3 Τμήματα, στη Ρόδο 3 Τμήματα, στη Λήμνο ακόμα δεν ιδρύθηκε αλλά πού θα πάει…. Στη Μυτιλήνη, ειδικά, υπάρχουν δύο (2) Σχολές: Η Σχολή Κοινωνικών Επιστημών που αποτελείται από τα εξής Τμήματα: Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Γεωγραφίας, Κοινωνιολογίας, Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας. Η Σχολή Περιβάλλοντος αποτελείται από το Τμήμα Περιβάλλοντος και το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας. Σχολές χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο που οδηγούν τους απόφοιτους στο …πουθενά. Αντίθετα με αυτό που αναγράφεται σε …οδηγίες του πανεπιστημίου πως «…λειτουργούν κάτω από τις ιδιαίτερες συνθήκες του Αιγαίου, αποτελεί ένα Πανεπιστήμιο-Δίκτυο, δυναμικό, σύγχρονο, ποιοτικό, συνεχώς αναπτυσσόμενο, καταξιωμένο στον ελληνικό και στον ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό χώρο». Αρλούμπες και μετά …συγχωρήσεως. Ειδικότερα, το Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας (ΤΠΤΕ)-τίτλος βαρύγδουπος και στομφώδης- φέτος άλλαξε ονομασία· Τμήμα Πολιτισμικής Πληροφορικής. Ο λόγος απλός, το εν λόγω Τμήμα, δεν είχε …περιεχόμενο, ήταν κενό περιεχομένου. Και έτσι αποφάσισαν στην μετονομασία. Οι απόφοιτοί του, δεν γνώριζαν τι ακριβώς σπούδασαν. Στόχος του ΤΠΤΕ είναι η εκπαίδευση νέων επιστημόνων (αυτό τουλάχιστον διατείνονται): - στις τεχνολογίες πληροφορικής, - στις πολιτισμικές σπουδές, -στις εφαρμογές των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών για την παραγωγή και διαχείριση ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου. Μπλα,μπλα, μπλα....

Στην τελετή καθομολόγησης, ο πρόεδρος του Τμήματος, πανηγυρικά ανακοίνωνε στους πτυχιούχους και γονείς αυτών πως οι Πρυτανικές Αρχές «ενεργούν έτσι ώστε το Τμήμα να τύχει αναγνώρισης Τμημάτων Πληροφορικής». Χα χα! Θα συγκριθούν οι πτυχιούχοι του τμήματος αυτού με τους αντίστοιχους Τμημάτων Πληροφορικής. Τι λε ρε! (και πάλιν sorry). Ούτε σε διαγωνισμούς του υπουργείου Πολιτισμού δεν εντάσσονται οι εν λόγω πτυχιούχοι.

Γιατί λοιπόν ιδρύονται αυτά τα Τμήματα (και άλλα πολλά ανά την ελληνική επικράτεια, στου …διαόλου τη μάνα –ουπς, πάλιν μου ξέφυγε); Μα για τη μόρφωση και την παροχή ευρύτερης εκπαίδευσης στα ελληνόπουλα. Λάθος! Για την αποκέντρωση των Σχολών και των Τμημάτων των πανεπιστημίων. Πάλι λάθος! Για την …οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας. Σωστό! Γι αυτό το λόγο και μόνο γι αυτό. Θυμηθείτε, ποιοι αντέδρασαν πρώτοι στην κατάργηση της βάσης 10 εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Οι νομάρχες και Δήμαρχοι που στην πριφέρεια ή στο Δήμος τους υπήρχαν Σχολές με …χαμηλή ζήτηση. Και οι αντίστοιχες τοπικές κοινωνίες (και όπως πληροφορούμαστε, το υπουργείο εξετάζει το ενδεχόμενο κατάργησης της βάσης του 10). Οι πιέσεις που ασκούνται στην εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας …πιάνουν τόπο, απ’ ότι φάνηκε και φαίνεται μέχρι σήμερα (να θυμηθούμε τις τελευταίες σχολές που ιδρύθηκαν, λίγο πριν την αποχώρηση του κου Στυλιανίδη. Στην Καρδίτσα αναζητούν χώρους στέγασης).

ΥΓ. ο δευτερότοκος γιος μου, είναι πτυχιούχος της εν λόγω Σχολής και σήμερα, όλοι μαζί, προσπαθούμε να καταλάβουμε …τι ακριβώς σπούδασε!!! Ο βαρύγδουπος τίτλος και οι "προοπτικές επαγγελματικής σταδιοδρομίας" μας παρέσειραν. Φταίμε αυτός, φταίμε εμείς μα μήπως φταίει κι ο ...Χατζηπετρής;

Απολογισμός 20 ετών

Καθηγητές Ελληνικού Δημόσιου Σχολείου προσέρχονται για ...μάθημα

Κλείνω 20 χρόνια στην Δημόσια Εκπαίδευση, από τότε που ξεκίνησα εργαζόμενος ως αναπληρωτής καθηγητής στο Λύκειο Λιβαδίου, στα ψηλά της Ελασσόνας. Πριν απ’ αυτά, εργάστηκα στον ιδιωτικό τομέα (φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα) και μπορώ –με την εμπειρία που απέκτησα- να κάνω έναν «απολογισμό» αυτών των 20 χρόνων. Η αναφορά μου θα είναι …εξειδικευμένη, στους διάφορους παράγοντας-συνιστώσες που κατά τη γνώμη μου επιδρούν και επηρεάζουν αυτό που ονομάζουμε Ελληνικό Δημόσιο Σχολείο, Ελληνική Παιδεία.
Ξεκινώντας από την Κεντρική Εξουσία, με τη γενικότερη παρατήρηση πως στο υπουργείο Παιδείας και στους διάφορους φορείς τους οποίους εποπτεύει και έχουν σαν αντικείμενό του τα περί την Παιδεία, κυριαρχούν άτομα που σήμερα είναι …έξω από την πραγματικότητα. Οι άνθρωποι αυτοί διοικούν κλεισμένοι μέσα στα γραφεία τους, σε μια εικονική πραγματικότητα την οποίαν ζουν, αφού χρόνια είναι μακριά από τα καθημερινά πράγματα της εκπαίδευσης, ή καθόλου σχετικοί με αυτήν. Ασχολούνται με «μερεμέτια» που αφορούν στο σχολείο, στο αναλυτικό πρόγραμμα, στο έμψυχο υλικό. Τους ενδιαφέρει κυρίως και ασχολούνται με τον τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων στην ανώτατη εκπαίδευση. Τα 4 τα έκαναν 14, μετά 9, αργότερα 6 ή 7 και στο τέλος ποιος ξέρει, ίσως και …0. Γιατί, ενδιαφέρει πρωτίστως το πολιτικό κόστος, οι τοπικές προτιμήσεις και πιέσεις, και το πολιτικό στίγμα. Καμιά προσπάθεια για πραγματική αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, καμιά προσπάθεια για να βγάλουν τον εκπαιδευτικό από το λήθαργο, καμιά προσπάθεια για ανάταση. Και σ’ αυτό …συμπαριστάμεθα όλοι οι παράγοντες, όλες οι συνιστώσες του προβλήματος·εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές.
Στη Διοίκηση-Ιεραρχία, μια κομματική ταυτότητα, μια κομματική δραστηριότητα με την απαραίτητη φωτογραφία δίπλα στον αρχηγό, κάποια αντικειμενικά μόρια και η περιβόητη συνέντευξη είναι ικανά για να τοποθετηθεί κανείς ψηλά. Η Διοίκηση αποτελείται από …πρωτοπαλίκαρα της εξουσίας. Ελάχιστες εξαιρέσεις για να σπάει το …σερί και να επιβεβαιώνεται ο κανόνας. Η ικανότητα, η αξιοκρατία, το χάρισμα, το ταλέντο μπαίνουν σε …τριτεύουσα θέση. Το κόμμα ξέρει να αμείβει τους …ικανούς, αυτούς που προσφέρουν –στο κόμμα φυσικά. Και αυτοί, ξέρουν να ανταποδίδουν, καταπατώντας ηθικές και υπηρετώντας την αδικία.
Ο ταλαίπωρος ο Κλάδος, σε κατάντια και μιζέρια βρίσκεται, χρόνια τώρα. Πολλές οι επικρίσεις που δεχόμαστε και όχι αβάσιμες· οι περισσότερες τουλάχιστον. Για ανικανότητα, για αδιαφορία, για αναξιοκρατία, για εκμετάλλευση, ακόμη ακόμη και για επικινδυνότητα. Το «κακό σπυρί» το γνωρίζουμε, το βλέπουμε μα δεν το εξορκίζουμε. Η οικονομική στασιμότητα και εξαθλίωση από τη μια και η απαξία της κοινωνίας, από την άλλη, μας …οδήγησε στα ιδιαίτερα και στη μιζέρια. Εξιλαστήρια θύματα νοιώθουμε, για όλη την κατάσταση περί την παιδεία και την εκπαίδευση, αλλά δώσαμε τροφή στους επικριτές μας. Βολευόμαστε με τις καταστάσεις, βουλιάζουμε μαζί τους και το τραγικό είναι πως δε διαφαίνεται στον ορίζοντα κάποιο «χέρι βοηθείας» να μας ανασηκώσει από το τέλμα. Δεν είμαστε άμοιροι των συνεπειών που βιώνουμε. Στην αξιολόγηση αντιδρούμε παραθέτοντας επιχειρήματα και «επιχειρήματα». Ποιοι θα είναι αυτοί που θα με αξιολογήσουν, τι θα αξιολογήσουν την ικανότητα ή το έργο, τι επιπτώσεις θα έχει μια αρνητική αξιολόγηση και πολλά άλλα τέτοια …ερωτήματα. Μας βολεύει το χάος που επικρατεί. Και νοιώθουμε άνετα να βράζουμε όλοι στο ίδιο καζάνι. Αφού ούτε κίνητρο για διάκριση υπάρχει, ούτε φροντίδα για επικείμενο έλεγχο. Ο μόνος λόγος για να συνεχίζεις, να μάχεσαι και να προσφέρεις είναι η αγάπη προς τα παιδιά, η αφοσίωση προς το αντικείμενο, η ελπίδα για το καλύτερο αύριο, ο πατριωτισμός…
Με τον Συνδικαλισμό, άστα να πάνε. Οι συνδικαλιστές μας είναι υπηρέτες του κόμματος, είτε αυτού που κυβερνά είτε αυτών που βρίσκονται στην αναμονή. Οι πρώτοι σαμποτάρουν τις κινητοποιήσεις των δεύτερων, μέχρι ν’ αλλάξουν τα πράγματα και άρα οι ρόλοι. Ενεργούν σύμφωνα με τις επιταγές των «αφεντάδων» τους. Λίγο, ελάχιστα έως καθόλου τους ενδιαφέρει η εκπροσώπηση των συναδέλφων. Η αφεντιά τους, η προσωπική αναρρίχηση, τα κόμματα. Ο συνδικαλισμός έγινε όργανο προς τιθάσευση ή παρακίνηση των καθηγητών, ανάλογα με το κυβερνών κόμμα. Ιδιαίτερα μετά το ’90, μπήκε ταφόπλακα στο καθηγητικό συνδικαλιστικό κίνημα. Τα δίκαια του κλάδου, μπήκαν στην άκρη, οι ανάγκες του κόμματος σε πρώτη διάθεση. Οι συνελεύσεις είναι ολιγοπληθείς, οι αποφάσεις λαμβάνονται από μειοψηφίες ή μόνον από τα ΔΣ των ΕΛΜΕ. Κλάφτα Χαράλαμπε. Κάποιοι έφτασαν και σε βουλευτικά αξιώματα!
Όλο το ενδιαφέρον των Γονέων-Κηδεμόνων στρέφεται στην προετοιμασία των παιδιών τους για απόκτηση, όχι γνώσεων απαραίτητων για τη ζωή τους, αλλά για την επιτυχή πρόσβασή τους στις ανώτατες και ανώτερες σχολές. Και την ευθύνη της προετοιμασίας την αναθέτουν στους φροντιστές. Το σχολείο το θέλουν για να …απασχολεί τα παιδιά τους τις πρωινές ώρες και να μοιράζει αφειδώς βαθμούς·α ναι, και να τυπώνει τίτλους σπουδών. Είναι πιεστικοί απέναντι στους καθηγητές τους σχολείου, αποδέχονται εύκολα τα …θετικά σχόλια του φροντιστή, τον εμπιστεύονται μέχρι …θανάτου. Όσο πιο πολλά τον πληρώνουν, τόσο πιο άξιο τον θεωρούν. Αναζητούν τον δημόσιο καθηγητή για ιδιαίτερο μάθημα και τον ευγνωμονούν ακόμα κι αν αυτός τους …πάρει το κεφάλι.
Τα φροντιστήρια χαρακτηρίζονται ως «παραπαιδεία» ή μήπως «παρά τņ παιδείᾳ» ή μήπως «υπεράνω παιδείας»… Πληρώνοντας, πολλάκις υπέρογκα ποσά, οι γονείς ικανοποιούν μια ψευδαίσθηση πως …εκπληρώνουν το καθήκον τους απέναντι στα παιδιά τους. Αναθέτουν την …παροχή της «γνώσης» στους ειδικούς τους είδους· τους φροντιστηριακούς δασκάλους. Αφού στο σημερινό λύκειο φοιτούν …υποψήφιοι πανελλαδικών εξετάσεων, τότε αυτό, ως επίσημη δημόσια υπηρεσία, παρέχει τίτλους σπουδών. Μοιραία, τον κύριο λόγο αναλαμβάνει το φροντιστήριο, προετοιμάζοντας τους μαθητές να …λύνουν ασκήσεις!
Στο παιχνίδι …μπαίνουν και οι γιατροί, μιας και ΟΛΑ τα παιδιά της Γ’ τάξης του λυκείου, μετά το Μάρτη –ορόσημο συνήθως το Πάσχα- «αρρωσταίνουν του θανατά». Και συμβαίνει μια συμπαιγνία από μαθητές-γονείς-γιατρούς-σχολείο με πλαστές βεβαιώσεις-διαγνώσεις για όλων των ειδών τις ασθένειες, τόσες και τέτοιες που κάνουν κάποιον τρίτο να διερωτάται, πώς τόσο …άρρωστα παιδιά είναι ικανά να δώσουν εξετάσεις και να συλλογάσαι πως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση το σύνολο των εισακτέων "πάσχει" από κάποια ασθένεια. Αυτές τις πλαστές βεβαιώσεις τις φέρνουν οι γονείς στο σχολείο…, εμείς τις καταχωρούμε, το παιδί απουσιάζει ΜΟΝΟ από το σχολείο και όλοι γνωρίζουμε την αλήθεια. Μαθαίνουμε τους μαθητές να παρανομούν και ταυτόχρονα πώς να «κρύβουν» ή μπαλώνουν την παρανομία με «νόμιμα» μέσα. Και οι γιατροί, αφειδώς (και επί χρήμασι;) …διαγνώσκουν.
Τελευταίοι οι μαθητές, αυτοί που ίσως ευθύνονται λιγότερο για όλην αυτή την κατάντια που περιέγραψα. Δεν αγαπούν τη γνώση; Λάθος, ίσα ίσα που τη βρίσκουν παντού. Στην οθόνη της τηλεόρασης, του υπολογιστή ακόμα και των κινητών. Δεν αγαπούν το σχολείο; Σωστά. Αφού το νοιώθουν ξένο, κρύο, όχι δικό τους, εχθρικό. Τέσσερεις τοίχοι, περιορίζουν τη δράση τους, πνίγουν τις ορμές τους, συνθλίβουν τα όνειρά τους. Έχουν ανάγκη από συζητήσεις και όταν τους ανοίγεις κουβέντα για οποιοδήποτε θέμα τότε συμπαρασύρονται, συμμετέχουν ή και ακούνε με προσοχή. Όταν όμως αυτά γίνονται εις …βάρος του μαθήματος… Τα παιδιά είναι μπερδεμένα μα και κακομαθημένα. Όλα τα παιδιά είναι καλά παιδιά, καλοί χαρακτήρες –ακόμα και οι «κακοί» μαθητές- αλλά μπερδεμένα. Δίπλα τους θέλουν «ανθρώπους». Αλλά εμείς –γονείς, δάσκαλοι- πού να βρούμε …χρόνο με δαύτα; Στη διαδικασία προετοιμασίας για τις πανελλαδικές εξετάσεις, λένε αντίο στην παιδική ηλικία, αντίο στον ελεύθερο χρόνο, αντίο στο παιχνίδι, αντίο στη ξεγνοιασιά, αντίο στον παιδικό έρωτα, αντίο… Ο έλληνας μαθητής χαρακτηρίζεται σαν ο πλέον σκληρά εργαζόμενος στην Ελλάδα. Ποιος; Ένα παιδί στην ηλικία των 16-17 χρονών. Αξίζει άραγε αυτός ο κόπος, αυτή η θυσία για την επίτευξη ενός στόχου –ή πολλών τέτοιων: πτυχίο ΑΕΙ ή ΤΕΙ, πτυχία ξένων γλωσσών, πιστοποίησης, μεταπτυχιακά..-, μόνο και μόνο για να μπει κανείς στη λίστα των ανέργων ή για να παραταθεί ο χρόνος μέχρι να «βολευτεί» κάπου, ακόμα και στη λίστα των ανέργων;
Δυσοίωνες βλέπω τις προοπτικές, κι ας είμαι ένας άνθρωπος που την αισιοδοξία την έχει σημαία, που το ποτήρι το βλέπει πάντα μισογεμάτο. Από πού να ξεκινήσω; Στα πανεπιστήμια γίνεται …χαμός. Τα τελευταία περιστατικά με τον ξυλοδαρμό καθηγητή και τους βανδαλισμούς, την καταστρατήγηση του ασύλου, την …ανάληψη αρμοδιοτήτων από τις φοιτητικές παρατάξεις, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Όσοι εισάγονται …εξάγονται (σε 4 ή 5 ή 15 χρόνια). Ακόμα και τα μεταπτυχιακά …μπάζουν. Εισροή ευρώ, άρα σε όλους χορηγούνται. Σε ΑΕΙ και ΤΕΙ στα οποία εισάγονται υποψήφιοι με χαμηλές βάσεις, το επίπεδο μαθημάτων …κατεβαίνει όσο δεν πάει άλλο πιο κάτω. Για να …επιβιώσουν όλοι. Το δημόσιο σχολείο υπάρχει ακόμη επειδή η φοίτηση είναι υποχρεωτική. Μόλις καταργηθεί, θα …συντηρούνται μόνο από παιδιά χαμηλών οικογενειακών εισοδημάτων. Τα υπόλοιπα θα παρακολουθούν σε φροντιστήρια και οι πλέον εύποροι στα ιδιωτικά σχολεία. Θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, άρα …ποτέ δε θα καταργηθεί η υποχρεωτική φοίτηση στα σχολεία. Στα δημοτικά και νηπιαγωγεία, εκεί ακόμα πιστεύω πως γίνεται καλή δουλειά εκ μέρους των δασκάλων. Ο δάσκαλος, ακόμη κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στη συνείδηση του μαθητή, αλλά το υποχρεωτικόν της εννιάχρονης εκπαίδευσης, δυσκολεύει την μετέπειτα κατάσταση. Αφού όλοι υποχρεούνται να παρακολουθήσουν και να αποφοιτήσουν από το γυμνάσιο, άρα όλοι θα πρέπει να προάγονται. Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα, στο λύκειο δλδ. Κι εκεί αρχίζουν τα ζόρια.

Το Ελληνικό Σχολείο αντικατοπτρίζει την ελληνική κοινωνία και αφού η ελληνική κοινωνία νοσεί βαριά, άρα το ελληνικό σχολείο νοσεί κι αυτό. Από πού θα πρέπει να ξεκινήσουμε; Την κοινωνία να αλλάξουμε για να αλλάξει και το σχολείο ή το σχολείο για να αλλάξει και η κοινωνία; Σ’ αυτό, κανείς δεν παίρνει θέση, είτε διότι δεν μπορεί, είτε διότι δε θέλει. Το σχολείο υπάρχει για να ...απασχολεί χιλιάδες εκπαιδευτικό προσωπικό –να μην είναι άνεργοι- και δεκάδες χιλιάδες μαθητές –για να …παρκάρουν εκεί τις πρωινές ώρες όταν εργάζονται οι γονείς τους. Οι κατά καιρούς μεταρρυθμίσεις και «μεταρρυθμίσεις» δεν πρόσθεσαν ένα λιθαράκι στήριξης ή έστω …αντιστήριξης. Πειραματισμοί, εσωτερικές αλλαγές κυρίως στο εξεταστικό σύστημα αλλ’ όχι στο πραγματικό περιεχόμενο. Πρόθεσή τους, μας λένε, είναι η ενίσχυση του δημόσιου σχολείου και συνεπώς η κατάργηση του φροντιστηρίου. Αλλά το φροντιστήριο ζει, υπάρχει και θα υπάρχει στον αιώνα τον άπαντα. Ποτέ δεν πρόκειται να «καταργηθεί», ούτε με προεδρικό διάταγμα αλλ’ ούτε με ειδικό άρθρο στο Σύναγμα. Γιατί τότε οι χιλιάδες καθηγητές που εργάζονται σ’ αυτά τι θα κάνουν; Πώς θα ζήσουν; Η ανάγκη ύπαρξης των φροντιστηρίων είναι πλασματική. Ακόμη και χωρίς αυτά, στα πανεπιστήμια θα εισάγονται φοιτητές και σπουδαστές. Όχι όλοι, αλλά οι ικανότεροι. Κάποτε θα πρέπει να μεριμνήσουμε ΚΑΙ για τους ικανότερους. Οι άλλοι, οι λιγότερο ικανοί, ας ακολουθήσουν και άλλες επιλογές· Επαγγελματικά και Τεχνικά Λύκεια, εκεί όπου μπορούν να διαπρέψουν καλύτερα από όλους. Εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη. Αν η πολιτεία, φροντίσει το …αποπαίδι της -την Επαγγελματική & Τεχνική Εκπαίδευση- τότε αισιοδοξώ πως τα πράγματα για στο ελληνικό σχολείο θα καλυτερεύσουν. Για εμάς, για τα παιδιά, για τους γονείς, για την Ελλάδα. Μπορούν να υπάρξουν «καλύτερες μέρες» για το Ελληνικό Σχολείο, για την Ελληνική Παιδεία. Αρκεί να το θελήσουμε ΟΛΟΙ. Προσωπικά δεν με τρομάζουν ούτε τα φροντιστήρια, ούτε τα ιδιωτικά σχολεία μα ούτε τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αρκεί να στηριχτούν κατάλληλα τα Δημόσια. Έτσι, για να κλείσω κάπως αισιόδοξα το κείμενο, το ποτήρι, αν το δει κανείς προσεκτικά, είναι μισογεμάτο. Από εμάς εξαρτάται αν θα γεμίσει ή αδειάσει! 'Οσο κάποιοι από μας αντέχουν να αντιστέκονται. Γιατί αν μας πάρει όλους ο κατήφορος, τότε ...κλάφτα Χαράλαμπε (στη θέση του ...Χαράλαμπου βάλτε "Ελληνικό Δημόσιο Σχολείο").

ΥΓ. Αφορμή για τούτο το μακροσκελές άρθρο-σκέψεις-απολογισμό, μου έδωσε μια επιστολή συναδέλφου φιλολόγου σε Δημόσιο Λύκειο, που δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα, μια κραυγή αγωνίας ενός καθηγητή, ο οποίος μετά από 30 χρόνια στην εκπαίδευση παραιτήθηκε-συνταξιοδοτήθηκε.

Μόνο ένας στους τρεις δηλώνει ότι νιώθει ευχαρίστηση στο μάθημα

Το ελληνικό σχολείο δεν είναι ελκυστικό στα μάτια των μαθητών. Αντιθέτως, τους προκαλεί πλήξη και κούραση. Ακόμη, οι μαθητές θεωρούν ότι οι εκπαιδευτικοί δεν τους βοηθούν να πετύχουν τους στόχους τους, ο βασικότερος των οποίων είναι να περάσουν στο πανεπιστήμιο. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού συστήματος στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την έρευνα, οι επτά στους δέκα μαθητές (ποσοστό 68%) δηλώνουν ότι στο σχολείο νιώθουν κούραση, οι έξι στους δέκα (58%) πίεση, οι πέντε στους δέκα (53%) πλήξη και μόλις ο ένας στους τρεις (27%) νιώθει ευχαρίστηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως τώρα στην έρευνα έχουν συμμετάσχει 4.164 μαθητές. Ακόμη, από την έρευνα προκύπτουν τα εξής στοιχεία:

Οι 8 στους 10 μαθητές Λυκείου θεωρούν ότι οι καθηγητές τους αδυνατούν να τους βοηθήσουν να περάσουν στο πανεπιστήμιο, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν στο φροντιστήριο. Ένας άλλος λόγος που ωθεί τους μαθητές λυκείου στα φροντιστήρια, σύμφωνα πάντοτε με τους ισχυρισμούς τους, είναι η ογκώδης εξεταστέα ύλη και ο περιορισμένος διδακτικός χρόνος.

Οι 2 στους 3 μαθητές Λυκείου (ποσοστό 66%) θεωρούν ότι το σχολείο ανταποκρίνεται λίγο ή καθόλου στις προσδοκίες τους.

Τα προβλήματα, σύμφωνα με τους μαθητές, εντοπίζονται κυρίως στη δομή και στον χαρακτήρα του συστήματος και κατά δεύτερο λόγο στους εκπαιδευτικούς. Επίσης πιστεύουν ότι όσο μεγαλώνουν και περνούν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, και από εκεί στο Λύκειο, το σχολείο γίνεται περισσότερο βαρετό και κουραστικό, ενώ δηλώνουν μη ικανοποιημένοι από τον τρόπο διδασκαλίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 51% των μαθητών Δημοτικού βρίσκει τον τρόπο διδασκαλίας στο σχολείο του πολύ ελκυστικό, ωστόσο το ποσοστό αυτό πέφτει στο 10% για τους μαθητές Γυμνασίου και στο 3% για τους μαθητές Λυκείου.

Τέλος, όσον αφορά τις υπάρχουσες υποδομές, οι μαθητές αξιοποιούν περισσότερο τα εργαστήρια ηλεκτρονικών υπολογιστών και τις αθλητικές εγκαταστάσεις παρά τις βιβλιοθήκες και τα εργαστήρια φυσικής.

Τα παραλειπόμενα της επίδοσης …Ελέγχων Επίδοσης

Ουφ. Σήμερα, μοιράσαμε τους Ελέγχους Επίδοσης Α’ τετραμήνου στους Γονείς & Κηδεμόνες στο Λύκειο στο οποίο υπηρετώ. Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν μια κουραστική (όσο και αν αυτό παραξενεύει κάποιους) εβδομάδα, μια ψυχοφθόρα διαδικασία η οποία ενίοτε δημιουργεί και κάποιες μικρές εντάσεις, μια εγρήγορση, μια κινητικότητα, μια αναταραχή. Η περίοδος μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και μέχρι την κατάθεση της βαθμολογίας, είναι μια περίοδος τακτικών επισκέψεων Γονέων & Κηδεμόνων, «ψυχολογικών πιέσεων» προς τους καθηγητές, αφόρητων πιέσεων ενίοτε, προβλημάτων συνειδησιακών, ανθρώπινου προβληματισμού και ταυτόχρονα ...κρίσεων ευσυνειδησίας. Οι πιέσεις αφορούν σε Γονείς & Κηδεμόνες οι οποίοι με τον ένα ή άλλο τρόπο «απαιτούν» μια υψηλή βαθμολογία για το παιδί τους –χωρίς αυτό να το αξίζει- άλλοτε για το …ιματζ (των γονέων), διότι …έτσι πρέπει, διότι «στο φροντιστήριο μας λένε ότι πάει καλά, άρα…», διότι και το παιδί της δείνα έχει υψηλό βαθμό πως το δικό μου όχι (φυσικά δεν στο λένε αλλά αφήνουν να εννοηθεί), διότι …πώς να εμφανιστώ στην κενωνία με τέτοιους βαθμούς, διότι «…ξέρετε, είμαστε συνάδελφοι» (ναι, υπάρχει και αυτή η κατηγορία Γονέων) και διότι εφευρίσκονται χίλιοι δυο άλλοι λόγοι προς τούτο. Εδώ θα πρέπει να κάνω μια μεγάλη παρένθεση· Σαφώς και δεν αναφέρομαι στο σύνολο των Γονέων & Κηδεμόνων. Η πλειονότητα αυτών, γνωρίζουν τις δυνατότητες των παιδιών τους, δεν παραμυθιάζονται από φροντιστήρια, είναι προσγειωμένοι, συζητάνε το πρόβλημα, αναζητούν λύσεις, προτιμούν την αλήθεια και την ειλικρίνεια, εμπιστεύονται εν πάσει περιπτώσει τον καθηγητή του παιδιού τους. Αναφέρομαι στους άλλους, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς και στην υπόλοιπή τους ζωή, έτσι συμπεριφέρονται.

Ο προβληματισμός μας, πριν την κατάθεση βαθμολογίας αλλά και πολύ πριν από αυτή τη διαδικασία, είναι συνάμα και ανθρώπινος. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσες και τι είδους «περιπτώσεις» παιδιών αντιμετωπίζουμε. Παιδιά προβληματικών οικογενειών (γονείς προβληματικοί, γονείς χωρισμένοι, παιδιά ορφανά), παιδιά φτωχών οικογενειών, παιδιά με παραβατικές συμπεριφορές, παιδιά με έντονες μαθησιακές δυσκολίες. Προβλήματα και δυσκολίες που πολλές φορές μένουν άγνωστα στο Σύλλογο καθηγητών, που τυχαία μαθαίνονται και άλλα για τα οποία ενημερωνόμαστε επίσημα. Από την άλλη, έχουμε παιδιά πανέξυπνα, παιδιά σαν «σφουγγάρια», παιδιά που θέλουν να μάθουν, παιδιά που εργάζονται σκληρά (πνευματικά), παιδιά που δεν παρακολουθούν φροντιστήριο (ναι, υπάρχουν και τέτοια παιδιά και τα οποία πετυχαίνουν), παιδιά που θέλουν να πετύχουν. Ο προβληματισμός μας έρχεται και εντείνεται ακριβώς σ’ αυτή την περίοδο·τι βαθμούς πρέπει να βάλουμε στην πρώτη κατηγορία παιδιών που περιγράψαμε και τι βαθμούς στην δεύτερη. Θα μου πείτε ίσως, μα τόσο σοβαρό θέμα είναι η βαθμολόγηση; Εμ δεν είναι μόνο αυτό, είναι η αξιολόγηση μιας περιόδου και στο τέλος, ο απολογισμός και η βαθμολόγηση. Κι ένας καθηγητής τον οποίο δεν απασχολεί ζεστά η αξιολόγηση –με τη λογική της ισοπέδωσης- για μένα δεν είναι σωστός καθηγητής. Και πάλι στο σημείο αυτό θέλω να κάνω μιαν επισήμανση·σαφώς και δεν αναφέρομαι στην πλειοψηφία των καθηγητών αλλά στους ευσυνείδητους καθηγητές -ναι υπάρχουν και τέτοιοι, όσον κι αν σας φαίνεται παράξενο αυτό. Οι άλλοι, προκειμένου είτε να καλύψουν δικές τους αδυναμίες είτε να απαλλαγούν από ενδεχόμενη γκρίνια, «κοπανάνε» τα εικοσάρια κι έτσι ούτε γάτα ούτε ζημιά (έτσι τουλάχιστον νομίζουν).

Υπάρχει και μια νοοτροπία μαθητών (και αυτή καλλιεργείται κατ’ αρχήν από τα φροντιστήρια και κατά δεύτερον από τους Γονείς –εκείνους που περιγράψαμε πιο πάνω), αυτή της χρησιμοθηρίας. Είμαι ή σκοπεύω να ακολουθήσω τη θεωρητική κατεύθυνση, άρα δεν ασχολούμαι με μαθηματικοφυσικοχημείες, αλλά επιζητώ και απαιτώ και έναν καλό βαθμό για να μη …χαλάσει ο γενικός βαθμός. Και από την ανάποδη. Έτσι, σ’ αυτά τα μαθήματα που ονομάζονται Γενικής Παιδείας, η εφευρετικότητα και οι μηχανισμοί δράσης του εκάστοτε καθηγητή είναι αυτή που σώζει τα προσχήματα. Υπέρ των αδιάφορων αλλά κατά των ενδιαφερόμενων. Και αυτό είναι το μέγα πρόβλημα του δημόσιου σχολείου, γιατί αλλιώς το χειρίζονται το ανάλογο θέμα στα ιδιωτικά. Ακόμα και αυτή η νοοτροπία (που σιγά σιγά …κατεβαίνει και στην πρώτη τάξη του λυκείου) δημιουργεί έντονο προβληματισμό στους καθηγητές (τους ευσυνείδητους).

Όμως, το χαρμόσυνο και το παρήγορο της όλης αυτής ιστορίας –και τελικά αυτό που μας ανανεώνει, που μας ζωντανεύει, που μας κάνει να νοιώθουμε πως κάτι προσφέρουμε- είναι οι κουβέντες από Γονείς & Κηδεμόνες των παιδιών, τέτοιες μέρες όπως η επίδοση βαθμολογίας (αυτούς της δεύτερης κατηγορίας που αναφέραμε πιο πάνω). Όταν εκφράζουν την ευχαρίστησή τους με ένα «ευχαριστώ», ή με φράσεις «πόσο σας αγαπά το παιδί μου», ή «επειδή σας εμπιστεύεται, συμβουλεύεστε το στο τάδε ή στο δείνα», η «σας ευχαριστούμε γι αυτό που κάνατε», ή ακόμα ακόμα και μια θερμή, θερμότατη χειραψία, ε όλα τα άλλα χάνονται, ξεχνιόνται, πέφτουν στο καλάθι των αχρήστων. Και φεύγεις ευχαριστημένος γιατί κάποιοι –λίγοι ή πολλοί, δεν έχει σημασία- άνθρωποι αναγνωρίζουν σε σένα κάτι, μια ενέργεια, μια προσπάθεια, ένα φιλότιμο, μιαν εργατικότητα. Και γι αυτούς και τα παιδιά τους είναι που συνεχίζεις, πολεμάς, κάνεις λάθη αλλά προσπαθείς και τα διορθώνεις. Γιατί, ο καλύτερος και αυστηρότερος κριτής μας είναι τα ίδια τα παιδιά μας, οι μαθητές μας.

Ξεκίνησε ο διάλογος για την Παιδεία: το μονοπάτι αδιάβατο

Ποια νομίζετε πως ήταν η πρώτη -από τις πρώτες- κίνηση Ομπάμα, μετά την ορκωμοσία του; Με το «καλημέρα» εξαγγέλλει τη μεγαλύτερη αύξηση κονδυλίων για την παιδεία, από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, γύρω στα 150 δις. δολάρια. Το επίκεντρο του σχεδίου -της μεταρρύθμισης Ομπάμα όπως θα την αποκαλούσαμε εδώ- είναι η ενίσχυση των φτωχών μαθητών, η διασφάλιση θέσεων δασκάλων, η ανέγερση νέων σχολείων, η δανειοδότηση σπουδαστών και άλλα. Και όλα αυτά, εν μέσω της χρηματοπιστωτικής κρίσης που μαστίζει ΚΑΙ τις ΗΠΑ. Και όλα αυτά έτσι, χωρίς διάλογο, χωρίς διαβουλεύσεις, χωρίς καν να συνεδριάσει το αμερικάνικο …ΕΣΥΠ και η αμερικάνικη ΟΛΜΕ. Έτσι …αυταρχικά, όπως …αρμόζει σε έναν πλανητάρχη!.

Ποια είναι η πρώτη κίνηση του νέου έλληνα υπουργού παιδείας; Απευθύνει πρόσκληση για διάλογο «εκ του μηδενός». «Σας καλώ όλους να συζητήσουμε χωρίς θέσφατα και ότι βγει» τους είπε ενώ ταυτόχρονα όρισε τον Γ. Μπαμπινιώτη, υπεύθυνο-πρόεδρο του διαλόγου. Αμέσως αρχίζουν τα …όργανα μεταξύ Μπαμπινιώτη- Βερέμη πριν ακόμη ο πρώτος αναλάβει και τυπικά τα καθήκοντα του προέδρου του Συμβουλίου ΠΔΕ που θα διεξάγει το διάλογο για τις αλλαγές στο Λύκειο και τις πανελλαδικές εξετάσεις. «Την ευθύνη του διαλόγου θα την έχει το ΕΣΥΠ κι εγώ είμαι πρόεδρος του ΕΣΥΠ. Εγώ είμαι ο Καραμανλής του ΕΣΥΠ και ο κ. Μπαμπινιώτης είναι ο υπουργός Παιδείας του ΕΣΥΠ», δηλώνει με έμφαση ο κος Βερεμής.

Ίσως κάποιοι να με θεωρήσουν Ομπαμικό ή φιλοαμερικάνο ή φαν των ΗΠΑ. Τίποτε απ’ όλα δεν είμαι. Απλά, κατάλαβα πως ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξεκίνησε τη θητεία του με έργα, στην Ελλάδα στραβά ξεκίνησε ο περίφημος διάλογος για την παιδεία. Να προτιμήσω τον …αυταρχισμό του Ομπάμα ή την δημοκρατικότητα -ή ευελιξία, ή ευφυΐα ή απελπισία- του κου Σπηλιωτόπουλου;

Αλλά ακόμη κι έτσι, να δεχτούμε δηλαδή πως καλώς απεφάσισε ο υπουργός. Για να καταλήξουμε σε κάτι θετικό, θα πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε αν θέλουμε πραγματικό διάλογο κι όχι παράλληλους μονολόγους ή την παράθεση θέσεων και εκθέσεων ιδεών από ορισμένους οι οποίοι πιστεύουν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια ή αυτοχαρακτηρίζονται ως ερμηνευτές της πραγματικής βούλησης του λαού. Αρκετοί υποστηρίζουν πως, η κοινωνία είναι αυτή που κατευθύνει το επίπεδο της παιδείας μας και όχι το αντίθετο, όπως ενδεχομένως ορισμένοι να θεωρούν• ε, γι αυτό, έχουμε την παιδεία που μας αξίζει! Ας διαμορφώσουμε, πρώτα, το πρότυπο του «εκπαιδευμένου» ανθρώπου που θέλουμε για τη σύγχρονη εποχή, για να μη νομοθετούμε μετατρέποντας τα κοινωνικά μας χαρακτηριστικά σε εκπαιδευτικά συστήματα.

ΥΓ.1. Έχω και μια απορία. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (νέος νόμος πλαίσιο κλπ) που διαφημίστηκε και ίσχυσε, πού βαδίζει; Έκανε τα πρώτα της βήματα; Εφαρμόζεται κατά γράμμα; Αξιολογείται; Έδωσε τη νέα πνοή που επαγγελλόταν στην Ανώτατη Εκπαίδευση;

ΥΓ.2. Γιατί δεν ευελπιστώ ούτε αυτή τη φορά πως θα προκύψει κάτι θετικό υπέρ της παιδείας; Διαβάστε παρακάτω, τα νέα τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ που θα λειτουργήσουν από το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 και κυρίως προσέξτε την κατανομή τους στην ελληνική περιφέρεια. Τμήματα αμφιβόλου υποδομής και επάρκειας ιδρύονται, φτάνει να …αναστηθεί οικονομικά η περιφέρεια. Κάθε χωριό και …ΤΕΙ, κάθε πόλη και …ΑΕΙ.
Ιδρύονται: Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής στη Λήμνο, Τμήμα Πολιτικών και Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων στην Κομοτηνή, ΤΕΙ Μαιευτικής στην Κοζάνη, Λογοθεραπείας στην Καλαμάτα, Αυτοματισμού στο Μεσολόγγι, Επιχειρησιακής Πληροφορικής στα Γρεβενά, Επιχειρηματικού Σχεδιασμού και Πληροφοριακών Συστημάτων στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, Εμπορίας και Διαφήμισης στην Αμαλιάδα, Διατροφής και Διαιτολογίας στην Καρδίτσα, Πολιτικών Δομικών Έργων στα Τρίκαλα, Τεχνολογίας Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στη Λευκάδα, Προστασίας και Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς στη Ζάκυνθο, Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής-Διακόσμησης και Σχεδιασμού Αντικειμένων στις Σέρρες, Οινολογίας και Τεχνολογίας Ποτών στη Δράμα και Διοίκησης Συστημάτων Εφοδιασμού στα Γρεβενά.

Δύο από αυτά, ιδρύονται στην Κομοτηνή του πρώην υπουργού Παιδείας; Ω! ποία σύμπτωσις!