Τα παραλειπόμενα της επίδοσης …Ελέγχων Επίδοσης

Ουφ. Σήμερα, μοιράσαμε τους Ελέγχους Επίδοσης Α’ τετραμήνου στους Γονείς & Κηδεμόνες στο Λύκειο στο οποίο υπηρετώ. Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν μια κουραστική (όσο και αν αυτό παραξενεύει κάποιους) εβδομάδα, μια ψυχοφθόρα διαδικασία η οποία ενίοτε δημιουργεί και κάποιες μικρές εντάσεις, μια εγρήγορση, μια κινητικότητα, μια αναταραχή. Η περίοδος μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και μέχρι την κατάθεση της βαθμολογίας, είναι μια περίοδος τακτικών επισκέψεων Γονέων & Κηδεμόνων, «ψυχολογικών πιέσεων» προς τους καθηγητές, αφόρητων πιέσεων ενίοτε, προβλημάτων συνειδησιακών, ανθρώπινου προβληματισμού και ταυτόχρονα ...κρίσεων ευσυνειδησίας. Οι πιέσεις αφορούν σε Γονείς & Κηδεμόνες οι οποίοι με τον ένα ή άλλο τρόπο «απαιτούν» μια υψηλή βαθμολογία για το παιδί τους –χωρίς αυτό να το αξίζει- άλλοτε για το …ιματζ (των γονέων), διότι …έτσι πρέπει, διότι «στο φροντιστήριο μας λένε ότι πάει καλά, άρα…», διότι και το παιδί της δείνα έχει υψηλό βαθμό πως το δικό μου όχι (φυσικά δεν στο λένε αλλά αφήνουν να εννοηθεί), διότι …πώς να εμφανιστώ στην κενωνία με τέτοιους βαθμούς, διότι «…ξέρετε, είμαστε συνάδελφοι» (ναι, υπάρχει και αυτή η κατηγορία Γονέων) και διότι εφευρίσκονται χίλιοι δυο άλλοι λόγοι προς τούτο. Εδώ θα πρέπει να κάνω μια μεγάλη παρένθεση· Σαφώς και δεν αναφέρομαι στο σύνολο των Γονέων & Κηδεμόνων. Η πλειονότητα αυτών, γνωρίζουν τις δυνατότητες των παιδιών τους, δεν παραμυθιάζονται από φροντιστήρια, είναι προσγειωμένοι, συζητάνε το πρόβλημα, αναζητούν λύσεις, προτιμούν την αλήθεια και την ειλικρίνεια, εμπιστεύονται εν πάσει περιπτώσει τον καθηγητή του παιδιού τους. Αναφέρομαι στους άλλους, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς και στην υπόλοιπή τους ζωή, έτσι συμπεριφέρονται.

Ο προβληματισμός μας, πριν την κατάθεση βαθμολογίας αλλά και πολύ πριν από αυτή τη διαδικασία, είναι συνάμα και ανθρώπινος. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσες και τι είδους «περιπτώσεις» παιδιών αντιμετωπίζουμε. Παιδιά προβληματικών οικογενειών (γονείς προβληματικοί, γονείς χωρισμένοι, παιδιά ορφανά), παιδιά φτωχών οικογενειών, παιδιά με παραβατικές συμπεριφορές, παιδιά με έντονες μαθησιακές δυσκολίες. Προβλήματα και δυσκολίες που πολλές φορές μένουν άγνωστα στο Σύλλογο καθηγητών, που τυχαία μαθαίνονται και άλλα για τα οποία ενημερωνόμαστε επίσημα. Από την άλλη, έχουμε παιδιά πανέξυπνα, παιδιά σαν «σφουγγάρια», παιδιά που θέλουν να μάθουν, παιδιά που εργάζονται σκληρά (πνευματικά), παιδιά που δεν παρακολουθούν φροντιστήριο (ναι, υπάρχουν και τέτοια παιδιά και τα οποία πετυχαίνουν), παιδιά που θέλουν να πετύχουν. Ο προβληματισμός μας έρχεται και εντείνεται ακριβώς σ’ αυτή την περίοδο·τι βαθμούς πρέπει να βάλουμε στην πρώτη κατηγορία παιδιών που περιγράψαμε και τι βαθμούς στην δεύτερη. Θα μου πείτε ίσως, μα τόσο σοβαρό θέμα είναι η βαθμολόγηση; Εμ δεν είναι μόνο αυτό, είναι η αξιολόγηση μιας περιόδου και στο τέλος, ο απολογισμός και η βαθμολόγηση. Κι ένας καθηγητής τον οποίο δεν απασχολεί ζεστά η αξιολόγηση –με τη λογική της ισοπέδωσης- για μένα δεν είναι σωστός καθηγητής. Και πάλι στο σημείο αυτό θέλω να κάνω μιαν επισήμανση·σαφώς και δεν αναφέρομαι στην πλειοψηφία των καθηγητών αλλά στους ευσυνείδητους καθηγητές -ναι υπάρχουν και τέτοιοι, όσον κι αν σας φαίνεται παράξενο αυτό. Οι άλλοι, προκειμένου είτε να καλύψουν δικές τους αδυναμίες είτε να απαλλαγούν από ενδεχόμενη γκρίνια, «κοπανάνε» τα εικοσάρια κι έτσι ούτε γάτα ούτε ζημιά (έτσι τουλάχιστον νομίζουν).

Υπάρχει και μια νοοτροπία μαθητών (και αυτή καλλιεργείται κατ’ αρχήν από τα φροντιστήρια και κατά δεύτερον από τους Γονείς –εκείνους που περιγράψαμε πιο πάνω), αυτή της χρησιμοθηρίας. Είμαι ή σκοπεύω να ακολουθήσω τη θεωρητική κατεύθυνση, άρα δεν ασχολούμαι με μαθηματικοφυσικοχημείες, αλλά επιζητώ και απαιτώ και έναν καλό βαθμό για να μη …χαλάσει ο γενικός βαθμός. Και από την ανάποδη. Έτσι, σ’ αυτά τα μαθήματα που ονομάζονται Γενικής Παιδείας, η εφευρετικότητα και οι μηχανισμοί δράσης του εκάστοτε καθηγητή είναι αυτή που σώζει τα προσχήματα. Υπέρ των αδιάφορων αλλά κατά των ενδιαφερόμενων. Και αυτό είναι το μέγα πρόβλημα του δημόσιου σχολείου, γιατί αλλιώς το χειρίζονται το ανάλογο θέμα στα ιδιωτικά. Ακόμα και αυτή η νοοτροπία (που σιγά σιγά …κατεβαίνει και στην πρώτη τάξη του λυκείου) δημιουργεί έντονο προβληματισμό στους καθηγητές (τους ευσυνείδητους).

Όμως, το χαρμόσυνο και το παρήγορο της όλης αυτής ιστορίας –και τελικά αυτό που μας ανανεώνει, που μας ζωντανεύει, που μας κάνει να νοιώθουμε πως κάτι προσφέρουμε- είναι οι κουβέντες από Γονείς & Κηδεμόνες των παιδιών, τέτοιες μέρες όπως η επίδοση βαθμολογίας (αυτούς της δεύτερης κατηγορίας που αναφέραμε πιο πάνω). Όταν εκφράζουν την ευχαρίστησή τους με ένα «ευχαριστώ», ή με φράσεις «πόσο σας αγαπά το παιδί μου», ή «επειδή σας εμπιστεύεται, συμβουλεύεστε το στο τάδε ή στο δείνα», η «σας ευχαριστούμε γι αυτό που κάνατε», ή ακόμα ακόμα και μια θερμή, θερμότατη χειραψία, ε όλα τα άλλα χάνονται, ξεχνιόνται, πέφτουν στο καλάθι των αχρήστων. Και φεύγεις ευχαριστημένος γιατί κάποιοι –λίγοι ή πολλοί, δεν έχει σημασία- άνθρωποι αναγνωρίζουν σε σένα κάτι, μια ενέργεια, μια προσπάθεια, ένα φιλότιμο, μιαν εργατικότητα. Και γι αυτούς και τα παιδιά τους είναι που συνεχίζεις, πολεμάς, κάνεις λάθη αλλά προσπαθείς και τα διορθώνεις. Γιατί, ο καλύτερος και αυστηρότερος κριτής μας είναι τα ίδια τα παιδιά μας, οι μαθητές μας.