Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2008

Οι καθηγητές έχουμε ανάγκη διαρκούς επιμόρφωσης - Μέρος 1ο

Ο Σωκράτης έλεγε το «γηράσκω αεί διδασκόμενος» και γνώριζε τι ήθελε να πει αλλά δεν είχε, ίσως στο μυαλό του, ότι θα έφτανε ο καιρός που θα …παραμορφωνόταν σε «διδάσκω αεί γηρασκόμενος» και τότε αλίμονο στους μαθητές, αλίμονο στα παιδιά.
Οι καθηγητές ζητούμε αδιάκοπη επιμόρφωση για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στον πολλαπλό μας ρόλο. Ένα ρόλο ο οποίος άλλαξε με την πάροδο των χρόνων, με την εξέλιξη της τεχνολογίας, με την αλλαγή των ηθών και εθίμων. Η φυσιογνωμία του σχολείου άλλαξε, η εποχή μας απαιτεί άλλου είδους προσέγγιση των μαθητών από αυτή που ίσχυε τις περασμένες δεκαετίες και οι καθηγητές βιώνουμε έντονα τα στοιχεία αυτής της αλλαγής.
Λόγω αυτού διαπιστώνεται ότι απαιτείται μια εκ βάθος αλλαγή στη νοοτροπία των καθηγητών, στην προσέγγιση των μαθητών και βέβαια κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει αν μεταξύ άλλων επιμορφωθούμε, για παράδειγμα σε θέματα απόκτησης επικοινωνιακών δεξιοτήτων, σε θέματα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, κ.ά.
Αυτή η επιμόρφωση δεν πρέπει να είναι προαιρετική -άρα δεν πρέπει να γίνεται στον ελεύθερο χρόνο- αλλά υποχρεωτική –και άρα να γίνεται σε διδακτικό χρόνο με απαλλαγή από διδακτικά καθήκοντα- και να υλοποιείται στα διάφορα στάδια:
  • εισαγωγική επιμόρφωση,
  • επιμόρφωση στο επιστημονικό αντικείμενο και
  • επιμόρφωση σε διάφορα θέματα, παιδαγωγικά, ψυχοπαιδαγωγικά, αντιμετώπισης προβλημάτων, διαχείρισης κρίσεων.
Η πρώτη, η εισαγωγική επιμόρφωση, πραγματοποιείται αλλά μου φαίνεται …στα γόνατα. Απλά και μόνο για να πραγματοποιηθεί και ο νεοδιοριζόμενος να πάρει το τυπικό προσόν του επιμορφωμένου. Θαρρώ πως πρέπει να γίνεται πολύ πιο σοβαρά, να έχει κάποια χρονική διάρκεια 2-3 μηνών, για να έχει ουσία.
Η επιμόρφωση στο επιστημονικό αντικείμενο θα πρέπει να γίνεται μέσα από ημερίδες, συναντήσεις, παρουσιάσεις, πρακτικές εφαρμογές και όχι απλά διαλέξεις. Να είναι τακτικές, μια φορά στο 15νθήμερο για παράδειγμα, προγραμματισμένες και ενταγμένες στο ημερήσιο πρόγραμμα των σχολείων. Κάθε δεύτερη Τετάρτη, για παράδειγμα, οι φυσικοί 2-3 σχολείων να επιμορφώνονται και στο ημερήσιο πρόγραμμα του σχολείου θα αντικαθίστανται με άλλα μαθήματα, άλλης ειδικότητας.
Η τρίτη επιμόρφωση, την οποία θεωρώ ουσιαστικότερη των άλλων δύο, πρέπει να είναι και αυτή συνεχής. Από τα στατιστικά, 50.000 ατυχήματα σε σχολεία της χώρας αναφέρονται κάθε χρόνο, το φαινόμενο «μπούλινγκ» (bullying) είναι έντονο στις σχολικές μονάδες, οι παραβατικές συμπεριφορές μαθητών αυξάνονται, οι καθηγητές αδυνατούμε τις περισσότερες φορές να διαχειριστούμε ή ακόμα καλύτερα και να προλάβουμε κρίσεις στο σχολείο, να διαχειριστούμε αποτελεσματικά για παράδειγμα μια διαμάχη μεταξύ μαθητών ή και καθηγητών με μαθητές, με αποτέλεσμα γενικότερα το σχολείο σήμερα να περνά ...κρίση, με ότι επακόλουθα μπορεί αυτό να συνεπάγεται στην ομαλή λειτουργία του. Υπάρχουν μαθητές που μας βλέπουν ως εχθρό, που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τους συμμαθητές τους και δεν βρίσκουν τη στήριξη του εκπαιδευτικού, αλλά αντίθετα την ειρωνική του στάση, υπάρχουν μαθητές που βιώνουν καθημερινά τον εκφοβισμό συμμαθητών τους. Αυτά τα προβλήματα δεν μπορεί να τα διαχειριστεί ο καθηγητής αν αφεθεί μόνος.
Όσον αφορά στους συμβασιούχους, αναπληρωτές και πρωτοδιόριστους, θα πρέπει να διοργανώνονται επιμορφωτικά σεμινάρια, όπως επίσης ταχύρρυθμα προ της έναρξης των μαθημάτων. Πρέπει, ταυτόχρονα, να καθιερωθούν εκπαιδευτικές άδειες για σκοπούς επιμόρφωσης ή μετεκπαίδευσης και να καθιερωθούν προαιρετικά σεμινάρια στον ελεύθερο χρόνο των εκπαιδευτικών.


Υπάρχει και η άλλη άποψη που λέει πως, αφού και ο καθηγητής είναι ένας εργαζόμενος, αυτό που θα πρέπει να διεκδικεί, όπως άλλωστε ισχύει με όλους τους άλλους, είναι η καλυτέρευση των ωρών εργασίας του, η καλυτέρευση του χώρου εργασίας και η καλυτέρευση των αποδοχών του. Όλα τα άλλα, όπως η επιμόρφωση των καθηγητών, ας είναι αίτημα των μαθητών και των γονέων-κηδεμόνων τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: